Jeremi T. Królikowski – Kilka uwag na temat Studium i Prognozy
Przed skierowaniem studium do wyłożenia na jego temat pisałem do wójta, a potem do dyrektora BPRW, w którym owa prognoza była wykonana. Treść tych listów zawiera główne wątpliwości co do jakości nie tylko prognozy, ale także studium.
Odpowiedź (niekonkretną) dostałem tylko od pana Adama Kowalewskiego.
W tej korespondencji p. Kowalewski skierował mnie „dalej”, dlatego uważam, że treść moich listów mogę upublicznić.
pozdrawiam serdecznie
Jeremi T. Królikowski
Jeremi T. Królikowski
Kilka uwag na temat Studium i Prognozy
Nie mogąc uczestniczyć w jutrzejszych obradach Komisji przedstawiam kilka uwag zastrzegając, że nie są one kompletne. Przekazują podstawową ocenę o niespójności tych dokumentów i niestarannym sposobie ich wykonania, co będzie negatywnie rzutować na życie i na przestrzeń Gminy Michałowice.
Wg ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obszar przestrzeni publicznej należy rozumieć jako „obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy”. Przestrzeń ta musi zostać określona już w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. To dla obszarów przestrzeni publicznej ustawodawca nakłada obowiązek sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, jako gwarancji starannej dbałości o poprawne jej ukształtowanie i wysoką jakość. Na poziomie sporządzania planu miejscowego musi zostać określony zakres wymagań wynikających z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych. Niestety, wymagania te formułowane są przez miejskie jednostki planistyczne, często w dużym uproszczeniu, czy wręcz w sposób dyletancki… (Eliza Sutkowska, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Katedra Projektowania Krajobrazu WSPÓŁCZESNY KSZTAŁT I ZNACZENIE ZIELENI MIEJSKIEJ JAKO ZIELONEJ PRZESTRZENI PUBLICZNEJ W STRUKTURZE MIASTA – PRZESTRZEŃ DLA KREACJI Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN, 2006, 184-192)
USTAWA z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w rozdziale 1 art. 2 mówi:
„Ilekroć w ustawie jest mowa o: (…)
6) „obszarze przestrzeni publicznej” – należy przez to rozumieć obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy
jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze
względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony
w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy”.
W tekście pt. „Podkowa Leśna a procesy urbanizacyjne” Krzysztof Domaradzki, autor Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju Podkowy Leśnej 2001 pisał: „Projektując zgodnie z obecnymi przepisami Studium miasta, mające określić dalszą politykę jego rozwoju, za najistotniejsze elementy układu przestrzennego uznaliśmy układ terenów zielonych i podstawowy układ przestrzeni publicznych tworzących element krystalizujący plan. Program urządzania przestrzeni publicznej powinien stać się ważnym zadaniem dla władz miasta, gdyż wyznacza ona standard miasta i decyduje o tym, jak je postrzegamy. W Podkowie Leśnej, która jest miastem o niewielkim budżecie, pięknie ukształtowana w planie przestrzeń publiczna pozostaje na co dzień przestrzenią zaniedbaną i zdegradowaną. Należy podkreślić, że niezależnie od tego, że mieszkańcy będą poprawiać standard zagospodarowania swoich działek, obraz miasta nie poprawi się, jeżeli nie podniesie się jakość przestrzeni publicznej. Przestrzeń publiczna pozostaje ciągle jeszcze wyzwaniem dla Podkowy, a jednocześnie jej szansą, którą należy wykorzystać.” Zamieszczono tam także planszę.
http://free.art.pl/podkowa.magazyn/nr49/domaradzki.htm
Powyższe cytaty pozwalają na ocenę zawartości ostatniego wariantu Studium uwarunkowań i rozwoju Gminy Michałowice opracowanego przez firmę Davos sp. z o.o. pod kątem spełnienia wymogów ustawy dotyczących określenia obszarów przestrzeni publicznej. Pod względem analizy wartości kulturowych studium zostało wykonane pobieżnie i niesamodzielnie (oparto się tylko o materiały konserwatorskie i też nie uwzględniono ich w całości). Prognozy demograficzne nie mają żadnego uzasadnienia.
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO (Warszawa, czerwiec 2009 r., autorzy: mgr Jacek Skorupski, mgr Hanna Kowińska, mgr inż. Eliza Gnyś) dotycząca STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MICHAŁOWICE (ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MICHAŁOWICE przyjętego Uchwałą Nr XIV/63/99 Rady Gminy Michałowice dnia 9 lipca 1999 r. ) została wykonana nierzetelnie. Na stronie 3 w punkcie 1.2 można przeczytać co następuje: „Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko do projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta Ostrołęka wynika z przepisów Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa o ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 z 7 listopada 2008 r., poz. 1227, art. 46), które są transpozycją do polskiego prawa przepisów Unii Europejskiej – Dyrektywy 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE 1197 z 21.07.2001 r.).” Wytłuszczone przeze mnie słowa wskazują jednoznacznie na metody stosowane przez BPRW przy wykonywaniu prognoz. Nie są one wnikliwą analizą konkretnego studium lecz polegają na wklejaniu całych akapitów z innych opracowań. Taką prognozę należy bezwzględnie natychmiast odrzucić.
Niektóre jej elementy świadczą o tym, że czasem autorzy zdają sobie sprawę, iż prognoza dotyczy Gminy Michałowice przede wszystkim dzięki temu, że obszernie cytują tekst Studium. Piszą tam m.in.:
„Ponadto Studium wskazuje główne kierunki zmian i przekształceń układu przestrzeni o charakterze reprezentacyjnym oraz ich powiązań, a także pierzei usługowych i eksponowanych wymagających realizacji w zagospodarowaniu przestrzennym, między innymi następujących ustaleń: · urządzanie terenów zieleni łączących tereny zurbanizowane wchodzące w skład przestrzeni publicznej gminy, tworzenie ogródków jordanowskich,· komponowanie posadzek, zieleni i oświetlenia, w szczególności w centrach poszczególnych miejscowości,· organizacja przestrzeni i zasad parkowania w rejonach stacji kolejki WKD.”
Osiągnięciem zarówno Studium, jak i Prognozy jest określenie ogródków jordanowskich i parkingów jako przestrzeni o charakterze reprezentacyjnym.
W prognozie cytuje się tekst Studium o tym, iż zachowuje podział obszaru Gminy na trzy strefy strukturalne, pozostawiając ten fragment bez komentarza. Zachowanie ładu przestrzeni wymaga znalezienia sposobu na odnalezienie powiązań, polega na poszukiwaniu elementów łączących. W przeciwnym razie prognoza sankcjonuje dezintegrację gminy tym bardziej, że wśród analizowanych uwarunkowań nie ma uwarunkowań społecznych, uwzględniających aspiracje różnych mieszkańców gminy. Nie jest najbardziej oczekiwaną inwestycją proponowane przez studium pole golfowe, które odbierze mieszkańcom znaczne tereny zieleni. Studium powinno proponować, a Prognoza oceniać sytuację społeczną gminy.
Sposób myślenia zaprezentowany zarówno w Studium, jak i w Prognozie zakorzeniony jest w minionym od 20 lat okresie, gdy nie liczono się z oczekiwaniami i nadziejami mieszkańców. Wyrazem tego jest biurokratyczny i często pozbawiony logiki język tych tekstów. W Prognozie pisze się o sportach elitarnych, jakimi są jazda konna i golf, nie widząc różnicy ani w rozpowszechnianiu się obecnie sportu jeździeckiego w szerszych kręgach społecznych, z którego korzystają mieszkańcy gminy ani w tym, iż pole golfowe nie będzie tymże mieszkańcom służyć.
Prognoza nie zauważa oczywistych ułomności Studium, a przede wszystkim ustawowej konieczności zdefiniowania przestrzeni publicznych.
